LOGO
pl en

Kliniczne i ekonomiczne aspekty stosowania szczepień przeciwko HPV

Maciej Niewada1,2, Michał Jakubczyk1,3, Tomasz Macioch1, Katarzyna Graczyk1, Joanna Lasocka1, Waldemar Wierzba4, Stanisław Radowicki5

Affiliacja i adres do korespondencji
CURR. GYNECOL. ONCOL. 2013, 11 (2), p. 137–150
DOI: 10.15557/CGO.2013.0013
Streszczenie

Rak szyjki macicy jest jednym z najczęściej występujących nowotworów złośliwych w populacji kobiet na świecie, przyczyniając się do największej liczby zgonów wywołanych chorobami nowotworowymi wśród kobiet. Polska należy do krajów o największej zachorowalności, która rocznie wynosi około 3000 przypadków; największą grupę – 1301 chorych – stanowią kobiety w wieku 45–54 lat. Według Krajowego Rejestru Nowotworów w okresie 1999–2010 zachorowalność i umieralność z powodu raka szyjki macicy utrzymywała się na podobnym poziomie. Kluczowym czynnikiem prowadzącym do rozwoju raka szyjki macicy jest zakażenie onkogennymi typami wirusa brodawczaka ludzkiego (HPV). Najistotniejszą rolę odgrywają typy HPV-16 i HPV-18, które odpowiadają za 73% przypadków zachorowań. Niskoonkogenne typy HPV-6 i HPV-11 są najczęstszą przyczyną powstawania zmian w okolicach szyjki macicy, sromu i odbytu o charakterze nienowotworowym. Szczepienia przeciwko HPV są jednym z komponentów profilaktyki pierwotnej. Istotnym elementem towarzyszącym szczepieniom powinno być informowanie społeczeństwa na temat raka szyjki macicy i zakażeń HPV. W ramach profilaktyki wtórnej należy prowadzić regularne badania skriningowe w populacji kobiet od 21.–25. roku życia. Obecnie w Polsce zarejestrowane są dwie szczepionki: czterowalentna Silgard® przeciw HPV-6, HPV-11, HPV-16, HPV-18 oraz dwuwalentna Cervarix® przeciw HPV-16 i HPV-18. Przeprowadzone na świecie analizy farmakoekonomiczne wskazują na istotną przewagę efektywności kosztowej strategii opartej na szczepieniach przeciwko zakażeniom HPV prowadzonych łącznie z badaniami skriningowymi nad strategią bazującą jedynie na badaniach przesiewowych. W warunkach polskich koszt zyskania dodatkowego roku życia w pełnym zdrowiu dzięki wprowadzeniu szczepień szczepionką czterowalentną oszacowano na 12 704 PLN. Jest on blisko 9-krotnie niższy niż przyjęta ustawowo w Polsce granica opłacalności procedur medycznych, wynosząca 105 801 PLN/QALY, co stanowi podstawę stwierdzenia opłacalności stosowania i finansowania szczepionki czterowalentnej Silgard® w warunkach polskich.

Słowa kluczowe
zakażenia, HPV, szczepionki, opłacalność, rak szyjki macicy